Να παρατηρήσω πως η (μεταπολεμική) σοσιαλδημοκρατία έχει μερικά βασικά χαρακτηριστικά:
1. Αποτελεσματικό και ευνομούμενο κράτος
2. Αναδιανομή, μέσω της φορολογίας, του παραγόμενου πλούτου.
3. Μεγάλες επιχειρήσεις με χιλιάδες εργαζομένους.
4. Μεγάλο ποσοστό μισθωτής εργασίας.
5. Αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος.
6. Συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων με δημοκρατική εκπροσώπηση και συνεχή διαβούλευση κοινωνικών εταίρων.
7. Προστασία δικαιωμάτων του πολίτη.
Σοσιαλδημοκράτες μπορεί να υπάρχουν, η σοσιαλδημοκρατία όμως έχει αντικειμενικά προαπαιτούμενα. Για το λόγο αυτό "ευδοκιμεί" αποκλειστικά στην Ευρώπη και ειδικά στη βόρεια. Στα 60 χρόνια κοινωνικών αλλαγών στη Λατινική Αμερική, στην Ασία, την Αφρική η σοσιαλδημοκρατία δεν έπαιξε ουσιαστικό ρόλο. Στη Νότιο Ευρώπη υπήρξε μια παραλλαγή της συντηρητικής διαχείρισης. Στην Ελλάδα, ήταν μια καρικατούρα.
Γιατί να τα σκέφτεται κανείς τώρα; Στην προσπάθεια πολιτικής ταυτοποίησης και διαφοροποίησης, κάποιοι από τους ηττημένους του χώρου ανάμεσα στα δύο συντηρητικά κόμματα, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, επικαλούνται τη σοσιαλδημοκρατία ως τον συνεκτικό ιστό για την έξοδο από την κρίση.
Ισχυρίζομαι πως, απουσία των αντικειμενικών συνθηκών, η ΣΔ είναι αδύνατον να παίξει ρόλο στην προδιαγραφή της πορείας εξόδου από την κρίση για πολλά χρόνια - καμιά δεκαριά.
Το κοινωνικό κράτος απαιτείται να χρηματοδοτείται σταθερά και αξιόπιστα από τη μισθωτή εργασία (κυρίως). Πράγμα αδύνατον με 2.8 εκατ συνταξιούχους και 1.4 εκατ ανέργους - χωρίς μεγάλες επιχειρήσεις. Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της ΣΔ απλώς δεν μπορεί να πραγματωθούν, ή μπορεί να πραγματωθούν με δανεικά, επιστροφή δηλαδή στην ΠΑΣΟΚική καρικατούρα, με όλα τα συμπαρομαρτούντα, φεουδαλικά χαρακτηριστικά, διαπλοκή, κρατισμό, διαφθορά.
Το παιγνίδι είναι χαμένο από χέρι για τη ΣΔ. Ένας χαρισματικός ηγέτης, αν βρεθεί, μπορεί να τη φέρει κοντά στην εξουσία, ως πολιτικός. Όμως, ως διαχειριστική εναλλακτική θα είναι για πολλά χρόνια στο περιθώριο.
Ας παρατηρήσουμε πως το μέγιστο ποσοστό των σημείων αντιπαράθεσης με τη συντηρητική ΝΔ δεν αφορά τους οικονομικούς όρους αλλά επί μέρους ζητήματα φιλελευθερισμού: την ιθαγένεια, τις ελευθερίες, το Γιακουμάτο - όχι το οικονομικό υπόβαθρο.
Στη συγκυρία, η ΣΔ μόνο οραματικά στοιχεία μπορεί να προσφέρει. Η πραγμάτωσή τους όμως απαιτεί παρεμβάσεις στο πολυετές μεταβατικό στάδιο. Η ανόρθωση της χώρας απαιτεί την αναδιάρθρωση του κράτους, μαζικές επενδύσεις από το εξωτερικό, φιλελευθεροποίηση των δομών της οικονομίας - οπωσδήποτε και ένα κοινωνικό κράτος προσανατολισμένο στην ενίσχυση των πληττομένων, τους οποίους όμως πρέπει πρώτα να μπορεί να βρίσκει!
Κατ' εμέ, η πολιτική που απαιτείται πρέπει να στρέφεται προς την ευρωπαϊκή κανονικότητα. Οι ιδεολογικές διαφορές πάντα θα υπάρχουν - πολιτικά όμως απαιτείται η ευρεία ευρωπαϊκή συμπόρευση. Κατά τούτο, η αναφορά στη ΣΔ και τον πόλο της, χωρίς την εξειδικευμένη παρέμβαση και τη σύμπηξη των απαραίτητων συμμαχιών, είναι ελάχιστα χρήσιμη στη συγκυρία. Είναι δυνητικά επικίνδυνη - χαράσσει τεχνητές διαχωριστικές γραμμές αποκλείοντας απαραίτητες συμμαχίες και πριμοδοτώντας άλλες άχρηστες ή αντιπαραγωγικές. Αναφέρομαι στη δαιμονοποίηση της συντηρητικής παράταξης και το παραμύθιασμα σχετικά με τον νεότευκτο τσιπρικό ευρωπαϊσμό.
Οι πολίτες πρέπει να δουν προτεραιότητες και το όνομά τους γραμμένο σ' αυτές. Ας δουλέψουν μαζί για πέντε χρόνια, ας πούμε, όλοι όσοι βλέπουν την ευρωπαϊκή κανονικότητα ως προαπαιτούμενο της ανάταξης και μετά ας σφαχτούμε.
Γιώργος Προκοπάκης
1. Αποτελεσματικό και ευνομούμενο κράτος
2. Αναδιανομή, μέσω της φορολογίας, του παραγόμενου πλούτου.
3. Μεγάλες επιχειρήσεις με χιλιάδες εργαζομένους.
4. Μεγάλο ποσοστό μισθωτής εργασίας.
5. Αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος.
6. Συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων με δημοκρατική εκπροσώπηση και συνεχή διαβούλευση κοινωνικών εταίρων.
7. Προστασία δικαιωμάτων του πολίτη.
Σοσιαλδημοκράτες μπορεί να υπάρχουν, η σοσιαλδημοκρατία όμως έχει αντικειμενικά προαπαιτούμενα. Για το λόγο αυτό "ευδοκιμεί" αποκλειστικά στην Ευρώπη και ειδικά στη βόρεια. Στα 60 χρόνια κοινωνικών αλλαγών στη Λατινική Αμερική, στην Ασία, την Αφρική η σοσιαλδημοκρατία δεν έπαιξε ουσιαστικό ρόλο. Στη Νότιο Ευρώπη υπήρξε μια παραλλαγή της συντηρητικής διαχείρισης. Στην Ελλάδα, ήταν μια καρικατούρα.
Γιατί να τα σκέφτεται κανείς τώρα; Στην προσπάθεια πολιτικής ταυτοποίησης και διαφοροποίησης, κάποιοι από τους ηττημένους του χώρου ανάμεσα στα δύο συντηρητικά κόμματα, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, επικαλούνται τη σοσιαλδημοκρατία ως τον συνεκτικό ιστό για την έξοδο από την κρίση.
Ισχυρίζομαι πως, απουσία των αντικειμενικών συνθηκών, η ΣΔ είναι αδύνατον να παίξει ρόλο στην προδιαγραφή της πορείας εξόδου από την κρίση για πολλά χρόνια - καμιά δεκαριά.
Το κοινωνικό κράτος απαιτείται να χρηματοδοτείται σταθερά και αξιόπιστα από τη μισθωτή εργασία (κυρίως). Πράγμα αδύνατον με 2.8 εκατ συνταξιούχους και 1.4 εκατ ανέργους - χωρίς μεγάλες επιχειρήσεις. Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της ΣΔ απλώς δεν μπορεί να πραγματωθούν, ή μπορεί να πραγματωθούν με δανεικά, επιστροφή δηλαδή στην ΠΑΣΟΚική καρικατούρα, με όλα τα συμπαρομαρτούντα, φεουδαλικά χαρακτηριστικά, διαπλοκή, κρατισμό, διαφθορά.
Το παιγνίδι είναι χαμένο από χέρι για τη ΣΔ. Ένας χαρισματικός ηγέτης, αν βρεθεί, μπορεί να τη φέρει κοντά στην εξουσία, ως πολιτικός. Όμως, ως διαχειριστική εναλλακτική θα είναι για πολλά χρόνια στο περιθώριο.
Ας παρατηρήσουμε πως το μέγιστο ποσοστό των σημείων αντιπαράθεσης με τη συντηρητική ΝΔ δεν αφορά τους οικονομικούς όρους αλλά επί μέρους ζητήματα φιλελευθερισμού: την ιθαγένεια, τις ελευθερίες, το Γιακουμάτο - όχι το οικονομικό υπόβαθρο.
Στη συγκυρία, η ΣΔ μόνο οραματικά στοιχεία μπορεί να προσφέρει. Η πραγμάτωσή τους όμως απαιτεί παρεμβάσεις στο πολυετές μεταβατικό στάδιο. Η ανόρθωση της χώρας απαιτεί την αναδιάρθρωση του κράτους, μαζικές επενδύσεις από το εξωτερικό, φιλελευθεροποίηση των δομών της οικονομίας - οπωσδήποτε και ένα κοινωνικό κράτος προσανατολισμένο στην ενίσχυση των πληττομένων, τους οποίους όμως πρέπει πρώτα να μπορεί να βρίσκει!
Κατ' εμέ, η πολιτική που απαιτείται πρέπει να στρέφεται προς την ευρωπαϊκή κανονικότητα. Οι ιδεολογικές διαφορές πάντα θα υπάρχουν - πολιτικά όμως απαιτείται η ευρεία ευρωπαϊκή συμπόρευση. Κατά τούτο, η αναφορά στη ΣΔ και τον πόλο της, χωρίς την εξειδικευμένη παρέμβαση και τη σύμπηξη των απαραίτητων συμμαχιών, είναι ελάχιστα χρήσιμη στη συγκυρία. Είναι δυνητικά επικίνδυνη - χαράσσει τεχνητές διαχωριστικές γραμμές αποκλείοντας απαραίτητες συμμαχίες και πριμοδοτώντας άλλες άχρηστες ή αντιπαραγωγικές. Αναφέρομαι στη δαιμονοποίηση της συντηρητικής παράταξης και το παραμύθιασμα σχετικά με τον νεότευκτο τσιπρικό ευρωπαϊσμό.
Οι πολίτες πρέπει να δουν προτεραιότητες και το όνομά τους γραμμένο σ' αυτές. Ας δουλέψουν μαζί για πέντε χρόνια, ας πούμε, όλοι όσοι βλέπουν την ευρωπαϊκή κανονικότητα ως προαπαιτούμενο της ανάταξης και μετά ας σφαχτούμε.
Γιώργος Προκοπάκης
πηγή:
No comments:
Post a Comment