Ο Κλέων, γιος του Κλεαινέτη βυρσοδέψης το επάγγελμα, εμφανίσθηκε στην πολιτική σκηνή ως αντίπαλος του Περικλή. Μετά τον θάνατό του (429 π.Χ.) με χυδαίες πολιτικές επιθέσεις και έναν βάρβαρο λόγο απέκτησε μεγάλη επιρροή στις μεσαίες κυρίως τάξεις της αρχαίας Αθήνας. Πολεμοχαρής, εξελέγη στρατηγός κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου (428 π.Χ.-422 π.Χ.) και αρχηγός της παράταξης κατά της ειρήνης. Μεγαλομανής και ανίκανος, ανέλαβε την ηγεσία στρατιωτικών επιχειρήσεων του ισχυρότερου στρατού της εποχής και τις οδήγησε στην καταστροφή.
Το 424 π.Χ. εκμεταλλεύτηκε τη στρατηγική ικανότητα του συστρατήγου του Δημοσθένη, αιχμαλώτισε τη σπαρτιατική φρουρά της νήσου Σφακτηρίας και την επέδειξε στην Αθήνα με έπαρση σαν να είχε καταλάβει τη Σπάρτη. Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις του αποδείχτηκαν καταστροφικές για την Αθήνα. Ηττήθηκε κάτω από τα τείχη της Αμφίπολης, όπου και σκοτώθηκε το 422 π.Χ.
Ο Αριστοφάνης προσπάθησε να συμβουλέψει τους Αθηναίους, να αποτρέψει την καταστροφή. Στους "Ιππείς" ο μεγάλος κωμικός στρέφεται ευθέως κατά του Κλέωνα, που ενσαρκώνει ο χαρακτήρας του κατεργάρη και ραδιούργου Παφλαγόνα, χαμερπής, αμαθής, δειλός και φιλοχρήματος.
Ο χρησμός, που έχει καλά φυλαγμένο ο Παφλαγόνας, λέει ότι ο αχρείος θα χαθεί από έναν πωλητή σαλαμιών. Ο Αγοράκριτος, ο αλλαντοπώλης, πλησιάζει τους δύο δούλους. Ο Δημοσθένης και ο Νικίας τον πείθουν ότι αυτός είναι ο άξιος διεκδικητής της εξουσίας. Εκείνη τη στιγμή βγαίνει από το σπίτι, οργισμένος ο Παφλαγόνας. Ο Αγοράκριτος στην αρχή τρομοκρατείται, αλλά έρχονται σε συμπαράστασή του οι Ιππείς. Ο καβγάς ανάβει για τα καλά. Ο Παφλαγόνας και ο Αγοράκριτος αλληλοκατηγορούνται. Οι Ιππείς κατηγορούν τον Παφλαγόνα για ψεύτη, δόλιο, απατεώνα και κλέφτη. Οι συκοφαντίες δίνουν και παίρνουν. Ο Παφλαγόνας υπερηφανεύεται ότι κανείς δεν τον περνάει στην αδιαντροπιά. Οι δύο άντρες τρέχουν στη Βουλή για να καταδώσει ο ένας τον άλλον και να πάρουν με το μέρος τους την εύνοια του λαού. Ο Αγοράκριτος νικάει τον Παφλαγόνα. Και οι δύο έταξαν στον λαό και κέρδισε αυτός που έδωσε περισσότερα. Ο Παφλαγόνας δεν μπορεί να το χωνέψει ότι έχασε. Και οι δύο πάνε έξω από την πόρτα του Δήμου. Τον καλούν να βγει από το σπίτι του και του λένε πόσο τον αγαπούν. Γίνεται ένας διαγωνισμός στα λόγια για να αποδείξουν ποιος νοιάζεται περισσότερο. Ο Αγοράκριτος κατακτά και τον Δήμο. Οι δύο άντρες φέρνουν χρησμούς, ύστερα φέρνουν από ένα καλάθι γεμάτο με διάφορα τρόφιμα. Συνεχίζουν ποιος θα καλοπιάσει πιότερο τον Δήμο. Μέχρι που ο Παφλαγόνας παραδέχεται την ήττα του. Με τη νίκη του Αγοράκριτου, η Αθήνα αποκτά την παλιά της αίγλη. Ο Αγοράκριτος χαρίζει στον Δήμο την τριαντάχρονη συνθήκη που είχε φυλακισμένη ο Παφλαγόνας.(πηγή wiki).
Λίγο αργότερα ο Αλκιβιάδης, το εύπορο τσόλι που σκανδάλιζε με τα κατορθώματά του τους συμπολίτες του, πείθει τους Αθηναίους να εκστρατεύσουν στη Σικελία, με τον ανθό των νέων και του στόλου τους. Η τραγική συνέχεια είναι γνωστή και σφράγισε τη μοίρα της πόλης και του αρχαίου κόσμου.
Μερικοί λένε φταίει η έλλειψη παιδείας. Ίσως έχει μια δόση αλήθειας. Αλλά στις Δημοκρατίες και η παιδεία ακόμη υπόκειται στην πίεση των πολιτών να αποφύγουν τον πόνο να θυμούνται το τρομερό. Δυο γενιές ειρήνης, ευημερίας και ισχύος υπήρξαν αρκετές για να σβήσουν από τη μνήμη των ανθρώπων την αστάθεια της μοίρας τους, ακόμη και στην Αθήνα του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη, του Αριστοφάνη, του Δημοσθένη, του Θουκυδίδη, του Περικλή…
Και εντέλει, όταν οι άνθρωποι λησμονούν το φοβερό, όταν αισθάνονται ως βεβαιότητες αυτό που είναι απλώς μια κατάκτηση, στο ίδιο μοτίβο πάντα έκτοτε, δυο γενιές ειρήνης κι ευημερίας, όταν ανοίγουν τα αυτιά του διαβόλου, έρχεται η ώρα του κάθε Κλέωνα, του κάθε Αλκιβιάδη, του κάθε Φάραντζ, του κάθε Ορμπάν, του κάθε Λεπέν, κάθε Ιγκλέσιας, κάθε Τσίπρα, κάθε Trump, κάθε θαυμαστή του Πούτιν… και του μεγάλου Πέρση, Μακεδόνα ή Ρωμαίου.
Ελπίζω κι εγώ, όπως κι ο Αριστοφάνης, έστω σε κάποιον αλλαντοπώλη ή και σε μια αλλαντοπώλισσα. Ίσως επί ματαίω. Αλλά ελπίζω.
God bless America! Zeus bless the world!
Γιώργος Γιαννούλης- Γιαννουλόπουλος
No comments:
Post a Comment